Kleszcze są powszechnie znane jako nosiciele groźnych chorób. Od niedawna w Polsce pojawiło się nowe zagrożenie – kleszcze afrykańskie. Te egzotyczne pajęczaki budzą strach ze względu na swój rozmiar i szybkość, a także choroby, które mogą przenosić. Czy rzeczywiście mamy powody do obaw? Czy po kontakcie z tym pajęczakiem konieczne może być leczenie boreliozy? Jakie są inne zagrożenia? Wyjaśniamy!

Kleszcz afrykański w Polsce

W maju 2024 roku odnotowano pierwsze przypadki pojawienia się kleszczy afrykańskich na Dolnym Śląsku. Ten rodzaj kleszczy, pochodzący z Afryki Północnej, Azji Zachodniej i Europy Północnej, przemieścił się do naszego kraju głównie za pośrednictwem migrujących ptaków. Wcześniej odnotowano ich obecność w Niemczech i na Węgrzech, więc pojawienie się w Polsce było tylko kwestią czasu.

Charakterystyka kleszczy afrykańskich

Kleszcze afrykańskie (Hyalomma) różnią się od naszych rodzimych kleszczy nie tylko większym rozmiarem, ale także dłuższymi, wyraźnie segmentowanymi odnóżami. Umożliwiają im one szybsze poruszanie się i wspinanie na większe wysokości. Kolor pajęczaków afrykańskich waha się w zakresie od rudobrązowego do czarnego. Kleszcze te aktywnie poszukują swoich ofiar, reagując na ciepło ich ciał. Co istotne, atakują nie tylko dzikie zwierzęta, ale także ludzi.

Czy kleszcze afrykańskie przenoszą boreliozę?

Do tej pory nie odnotowano zachorowań na boreliozę w wyniku ukąszenia przez kleszcze afrykańskie. Choroba ta jest wywoływana przez bakterie Borreliaburgdorferi, przenoszone przez kleszcze pospolite, znane również jako kleszcze z rodzaju Ixodes. Zatem nawet jeśli ugryzie Cię afrykański pajęczak, leczenie boreliozy najpewniej nie będzie konieczne. Niemniej kleszcze afrykańskie (Hyalomma) mogą być nosicielami innych groźnych chorób, takich jak: riketsjozy i gorączka krwotoczna krymsko-kongijska. Sprawia to, że nadal stanowią istotne zagrożenie zdrowotne.

Choroby przenoszone przez kleszcze afrykańskie

Do najważniejszych chorób przenoszonych przez kleszcze afrykańskie, należą:

• Riketsjozy: To grupa chorób bakteryjnych o ostrym przebiegu gorączkowym. Mogą powodować ciężkie stany zapalne i wymagają podjęcia natychmiastowego leczenia.
• Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska: Choroba wirusowa charakteryzująca się wysoką śmiertelnością. Objawia się krwotocznymi wybroczynami na ciele, krwotokami z nosa oraz krwawieniami w miejscu iniekcji. Jest to choroba bardzo niebezpieczna, wymagająca natychmiastowej interwencji medycznej.

Jak się chronić przed kleszczami afrykańskimi?

Podstawowe zasady ochrony przed kleszczami afrykańskimi są podobne do tych stosowanych w przypadku naszych rodzimych kleszczy. Oto kilka kluczowych porad:

• Ubiór ochronny: Wysokie obuwie, wsuwanie nogawek do skarpet, długie rękawy i czapki są niezbędne podczas spacerów po lesie czy łąkach.
• Preparaty odstraszające: Stosowanie środków odstraszających kleszcze jest bardzo skuteczne.
• Szczepienia: Choć kleszcze afrykańskie nie przenoszą kleszczowego zapalenia mózgu, warto rozważyć szczepienia, które chronią przed tą chorobą przenoszoną przez kleszcze pospolite.

Informacji dotyczących dostępnych szczepień oraz indywidualnej oceny i zaleceń udzielić może specjalista chorób zakaźnych.

Pojawienie się kleszczy afrykańskich w Polsce oznacza, że powinniśmy zachowywać jeszcze większą ostrożność podczas przebywania na łonie natury. Choć te egzotyczne pajęczaki nie wywołają konieczności leczenia boreliozy, gdyż nie przenoszą tego schorzenia, mogą przenosić inne niebezpieczne choroby, o których wspominamy wyżej, Dbałość o odpowiednie zabezpieczenie i świadomość zagrożeń to klucz do uniknięcia potencjalnych problemów zdrowotnych. Zachowajmy ostrożność i cieszmy się czasem spędzanym na świeżym powietrzu.