Gdy słyszymy o szczepieniach, nasza pierwsza myśl często kieruje się ku dzieciom lub osobom planującym egzotyczne podróże. Wydaje się, że to właśnie one najbardziej potrzebują ochrony przed chorobami zakaźnymi. Jednak rzeczywistość jest inna, a szczepienia są istotne dla każdego, niezależnie od wieku czy stylu życia. Jak podkreśla hepatolog, ich regularne wykonywanie może uchronić dorosłych przed poważnymi chorobami i ich niebezpiecznymi powikłaniami.
Dlaczego dorośli również powinni się szczepić?
Według Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny, w Polsce każdego roku odnotowuje się tysiące przypadków chorób, którym można zapobiec dzięki szczepieniom. Choroby, takie jak: grypa, krztusiec czy wirusowe zapalenie wątroby typu B nie są jedynie problemem dzieci czy podróżników. Dotykają one również dorosłych, często prowadząc do poważnych komplikacji zdrowotnych.
Warto pamiętać, że niektóre choroby np. tężec czy błonica, mogą być szczególnie groźne dla dorosłych, zwłaszcza jeśli nie byli szczepieni lub minęło wiele lat od ostatniej dawki. Ponadto z wiekiem pojawiają się choroby przewlekłe, które osłabiają nasz organizm. Osoby z chorobami układu krążenia, cukrzycą czy chorobami płuc są bardziej narażone na ciężki przebieg infekcji. Z tego względu szczepienia są kluczowym elementem profilaktyki zdrowotnej dla osób w każdym wieku. Według danych Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, „prawdopodobieństwo zgonu w przebiegu choroby, której można zapobiegać drogą szczepień, jest u osoby dorosłej 100-krotnie większe niż u dzieci”. Dowodem na to mogą być dane epidemiologiczne ze Stanów Zjednoczonych – każdego roku z powodu chorób zakaźnych umiera tam 500 dzieci i 500 tys. dorosłych. Są to choroby, którym można zapobiegać poprzez szczepienia.
Szczepienia a zdrowie publiczne
Szczepienia dorosłych mają kluczowe znaczenie nie tylko dla indywidualnego zdrowia, ale także dla całego społeczeństwa. Wysoki poziom wyszczepialności przyczynia się do tzw. odporności populacyjnej, co ogranicza rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. Dzięki temu chronione są również osoby, które z różnych przyczyn nie mogą zostać zaszczepione, na przykład ze względu na przeciwwskazania medyczne lub osłabiony układ odpornościowy.
Według danych Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia odsetek zaszczepionych osób w Polsce sięga około 95% populacji (zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych). Szczepionki chronią przed 26 chorobami zakaźnymi. Szacuje się, że około 122 milionów ludzi zawdzięcza im życie. Każdego roku na całym świecie podaje się około miliarda dawek. Ratują one życie prawie 2,5 miliona osób. Jak podkreśla hepatolog, szczepienia są jednym z najskuteczniejszych narzędzi w profilaktyce chorób zakaźnych.
Kto i na co powinien się zaszczepić?
Wiele osób dorosłych powinno rozważyć szczepienia nie tylko ze względu na własne zdrowie, ale także w celu ochrony swoich bliskich. Szczególnie dotyczy to osób narażonych na choroby zakaźne z racji wykonywanego zawodu, m.in. pracowników ochrony zdrowia. Poza tym szczepienia są szczególnie rekomendowane seniorom, osobom z chorobami przewlekłymi, pacjentom z zaburzeniami układu odpornościowego oraz kobietom w ciąży. W celu dobrania dawek należy skonsultować się z lekarzem lub hepatologiem. Poniżej lista kilku najważniejszych szczepień zalecanych osobom dorosłym:
- przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B,
- przeciw grypie,
- przeciw COVID-19,
- przeciw błonicy, tężcowi i krztuścowi (dTap),
- przeciw pneumokokom i meningokokom,
- przeciw odrze, śwince i różyczce,
- przeciw półpaścowi,
- przeciw RSV,
- przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu,
- przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu A.
Szczepienia dorosłych to nie tylko kwestia przygotowania przed egzotycznymi podróżami. Są one kluczowe dla utrzymania zdrowia i zapobiegania poważnym chorobom. Pamiętajmy, że szczepiąc siebie, dbamy również o dobro naszych najbliższych.